KIÊNG KỊ TUỔI TÊN CÁC NGÀI

TIỂU TỬ VĂN

ảnh internet

      Bàn chuyện kị húy, Rau Răm bảo rằng xưa kia, chuyện kiêng tên kiêng tuổi không những trong triều đình mà cả trong dân gian. Rồi nói:

            - Sĩ tử đi thi, khi hành văn phải biết kị húy bằng cách viết thêm nét hoặc bỏ nét cho chệch đi. Phạm húy là phạm trường quy, bị đánh hỏng đã đành mà có khi còn rước tội vào mình, thậm chí còn liên lụy đến thầy dạy. Dân giả cũng kị húy, khi nói năng người ta thường phát âm chệch đi để không động đến tên người  chết hoặc người lớn tuổi, nếu không thì xem như chửi người ta, phạm lỗi bất kính. Nay thì ba chuyện lằng nhằng vớ vẩn ấy không còn nữa.

            Ngò Om ngắt lời:

            - Còn nhiều nữa đấy!  Nhất là đối với giới quan  quyền, động vào họ như động vào lửa, nguy hiểm,  nên thay vì gọi cái tên thật ra thì người ta tránh, chỉ gọi biệt danh. Mới có chuyện ông thừa tướng nọ được gọi là ông  Ba Dê, Ba X (Ba Ếch), ông tịch chủ kia được gọi là Tư Sâu, ông chóp bu nọ được gọi  là Răng Chắc, là Mượt, vợ kế ông ta  cũng được gọi thành Kem. Có vị thuộc hàng đỉnh cao trí tuệ thời đại mà có biệt danh Lú, chắc vì nói như người Tây, càng học càng dốt. Nhà văn Hoàng Cát viết truyện Cây táo ông Lành, bị xem là ám chỉ trưởng ban tuyên huấn kiêm nhà thơ cách mạng Tố Hữu (ông này cũng tên Lành), bị dập đến tàn đời. Một ông đầu bộ nổi tiếng ăn tạp như cá vồ, không ai dám gọi tên cúng cơm của ổng, chỉ dám gọi là Thổ Về, Thả Dế, Thả Trê, Thả Cá Trê...  
           Không những kiêng tên người mà còn kiêng cả tên nước. Thằng Trung Cẩu, ủa quên, Trung Quốc cho tàu xâm phạm lãnh hải, đâm thuyền, bắt bớ đánh đập ngư dân, không dám gọi đích danh Tàu cộng mà phải gọi là “nước lạ”, kiêng đến thế là cùng.

            Củ Tỏi hứng chí bình:

            -  Gọi “nước lạ” vì kiêng, kiêng cho thắm tình đồng chí anh em, ngay khi nó bắn mình bằng đại bác thì mình bắn lại bằng tình hữu nghị nữa mà, huống gì kiêng khem một chút! Còn chuyện cái tên thật không dám đụng đến đã đành, ngay cái biệt danh  của các vị mà rớ vào coi chừng nguy hiểm. Tụi nó rình nghe, ghi sổ đen rồi đi báo cáo, bảo mình châm chọc mỉa mai, bất kính với lãnh đạo,  bị bóng gió  phê bình, kín đáo nhắc nhở răn đe là có vấn đề về ý thức tổ chức kỉ luật, coi chừng bị dìm thấy bà nội. Thôi vậy, có kiêng có lành, đừng động vào các vị, lỡ động đến thì cứ Cờ Lờ Mờ Vờ giống như niệm thần chú là chẳng biết thằng cha con mẹ  hết!

5-2019