PHIẾU CÁM HEO (chuyện xưa chưa cũ)

TIỂU HÙNG TINH

Ảnh internet

          Thời bao cấp, gạo thóc vô kho nhà nước, chính quyền quản lí gạo đã đành mà quản lí luôn cả cám. Muốn mua phải có sổ, có phiếu, phân phối cho cán bộ công nhân viên còn chưa đủ làm gì có chuyện tới dân. Ở thành thị, đi làm việc nhà nước mới có khả năng nuôi heo.

            Muốn mua phải làm sổ cám, muốn có sổ cám phải bán heo cho cửa hàng thịt nhà nước, duyệt bán từng đợt, mỗi lần khoảng 30-50 kí. Cầm phiếu xong, người mua tự đến nhà máy trình phiếu. Thuê vào bao không thì phải tự vào mà xúc. Đứng không làm gì lại hao tiền, thôi thì tự mình xúc. Bụi cám phủ đầy người, ì ạch lôi bao cám ra cân rồi cất lên xe đạp chở về. Mặt lấm lem vì cám, loi choi đạp chở đi giữa phố chẳng chút mắc cỡ, hãnh diện nữa là đằng khác.

            Đã có tiêu chuẩn thì tránh gì khỏi vượt quá tiêu chuẩn. Ở thị xã S, mỗi thị ủy viên có sổ cám đặc biệt, mỗi lần hội nghị bầu bán quan trọng là mỗi thành viên được phiếu mua thêm 100kg. Đến cám cũng đặc quyền đặc lợi. Kiểu này cha nào mà không nhất trí cao.

            Khác với các phòng ban khác, phòng bổ túc văn hóa sở giáo dục H thường lên kế hoạch đi huyện này huyện nọ, gọi là xuống nắm tình hình cơ sở. Thường thì nghe đi cơ sở là ớn nhưng cái lạ ở phòng này là người ta tranh nhau đi, có tên thì như mở cờ không tên thì mặt xịu một đống. Thấy lên kế hoạch là các phòng khác bấm nhau  thì thầm chắc nhà các giả hết cám. Xuống huyện, lo ăn lo nhậu cho cả đoàn đã đành, phòng giáo dục còn phải chạy qua ủy ban xin cho người một hai trăm kí cám làm quà, chở cả xe. Học thi đây, cấp này cấp nọ đây, bằng biếu này khác là đây, thành tích thắng lợi là đây, từ cám heo mà ra cả, có cám heo là có tất.

            Đến cám cũng thành vấn đề sinh tử nên chi có lần lãnh đạo cơ sở một địa phương nọ mánh khóe biển thủ mấy tấn cám, bị nêu tên bành ki lên báo dưới cái đầu đề ác hiểm là “ăn cám lợn”.