TÓC DÀI (chuyện xưa chưa cũ)

TIỂU TỬ VĂN

Ảnh internet

            Trước 1975, chịu ảnh hưởng của phong trào hippy (Mĩ), nam thanh niên thường để tóc dài. Nhiều người nhất là những ông bà già ghét lắm, cho là “ba gai”.

            Sau 1975, để tóc dài càng bị ghét bởi xem là tàn dư của chế độ cũ. Có ông bí thư huyện Quế trước đông đảo thanh niên đã dằn mặt rằng  quần anh loe vì tư tưởng anh loe, tóc anh xơ  vì tư tưởng anh xơ. Để tóc dài là có vấn đề tư tưởng, có vấn đề tư tưởng nên mới để tóc dài, ghê thật! Người ta tuyên chiến với tóc dài. Ngay ông nhạc sĩ Trịnh Công Sơn “bụi” thế cũng hớt tóc ngắn, cạo bộ râu quặp đổi đời để "chào mừng cách mạng" mà ông tán dương là “Có hai cuộc cách mạng, một cuộc cách mạng xã hội và một cuộc cách mạng trong tôi”, sau này tình hình êm êm, chừa lại.

            Dân quân thường chặn thanh niên tóc dài và xủi một phát, bắt về hớt tóc cao lên. Một thanh niên ở Đà Nẵng bị dân quân phường xủi đã ôm đầu chạy lên Thành ủy kêu kiện. Tổ chức này phải trực tiếp xuống giải quyết. Ở Đà Nẵng thời ấy để thực hiện hoạt động xã hội đoàn thể trong nhà trường thường cho học sinh là đội viên thiếu niên đứng ở các ngã ba đường để nhắc nhở thanh niên cài nút áo ngực và hớt tóc.

            Những năm 80 (XX), công an Cần Thơ thường chặn đường vây bắt những thanh niên tóc dài. Dân quân du kích Nhơn Mĩ (Kế Sách- nay thuộc Sóc Trăng) thường chặn ghe tàu chở khách trên sông Hậu, bắt các thanh niên tóc dài lên hớt xong mới cho đi. Ngày chỉ có một chuyến, lỡ bị bắt sẽ trễ chuyến lại không biết trú ngụ vào đâu, ngày hôm sau mới đi tiếp được, điêu đứng! Nhiều cơ quan công an ghi vào bảng đặt trên bàn: Ở ĐÂY KHÔNG TIẾP THANH NIÊN TÓC DÀI.

            Trong trường học thì chừa tóc dài là vi phạm tác phong, bị phê bình kiểm điểm, hạ bậc hạnh kiểm. Ở trường cấp 3 huyện Kế, ông hiệu trưởng giao ông giám  thị (nhân viên văn phòng) hàng ngày kiểm tra lập danh sách học sinh tóc dài để xử lí. Danh sách dày cả xấp, chỉ làm bộ dọa dọa nên học sinh lờn, cứ để tóc dài trêu ngươi. Trong buổi chào cờ sáng thứ hai, có khi chính ông hiệu trưởng chạy xuống lôi các học sinh tóc dài ra khỏi hàng, học sinh cứ thế chạy qua chạy lại náo loạn rồi cười ầm ầm. Hề thật!

            Làm dữ thế nhưng êm êm là thanh niên lại để tóc dài như khiêu khích  cho bỏ ghét. Đến những năm 90 (XX), mô-đen tóc ngắn từ Thái qua, thuê thanh niên cũng không chừa tóc dài nữa. Bấy giờ lại có kiểu  cắt tóc ngắn (tóc caré thời xưa) thì lại mắng là đầu đinh, cạo trọc thì mắng là thằng đầu trọc, kiểu nào cũng hằm hằm ghét bỏ. Té ra chỉ là thị hiếu, sao phải chú mục và mất công với nó dữ vậy, rảnh quá sao?

2-2015