BÚT NGUYÊN TỬ
ảnh internet
Vật
chất vận động, tồn tại và phát triển trong không gian và thời gian, đó là nhận
thức triết học, trong thực tế không thể tách rời hai phạm trù này. Mở đầu
truyện Kiều, cụ Nguyễn Du viết: “Trăm năm
trong cõi người ta”, trăm năm là thời gian, cõi người ta là một sự giới hạn phạm vi không gian. Không gian thì con người có thể nhìn thấy, sờ nắn… thời gian không vậy, phải
dùng tư duy để nhận biết. Tuy thế, người ta vẫn cứ muốn tri giác, muốn cảm nhận
nó.
Chỉ xét riêng về thời
gian thì có thời gian vật lí và thời gian tâm lí. Theo thời gian vật lí thì 1
giờ có 60 phút, 1 phút bằng 60 giây, 1 ngày có 24 giờ…biểu trưng của nó là cái
đồng hồ, quyển lịch. Trong toán học cũng đề cập đến thời gian như là chuỗi (vận
động) vừa là điểm (đứng im). Còn thời gian tâm lí thì không thế, có thể dừng lại,
có thể trôi, có thể lùi vào quá khứ xa xăm, có thể nhảy băng vào tương lai, có
thể nhanh chậm, không đồng đều.
